Biographies - Voir fiche   Pour savoir plus sur cette section

Joxe Mari Barandiaran

Datu pertsonalak

Nom
Barandiaran, Joxe Mari
Prénom et nom completes
Barandiaran Dorronsoro, Jose Maria
Naissance
1947 Ataun + Ataun < Goierri < Gipuzkoa < Euskal Herria

Bertsolarisme

Spécialisation principale
Eragilea
Spécializations
Organizateur
Bertso-eskola sortzailea
Bertso-eskolako eragilea
Jarduerei buruzko azalpenak
Argi Berri Elkarteko bersolaritza sustatzaile taldeko kidea (1979-...): bertatik sustatu, antolatu eta bideratu diren ekimen ugariren sustatzaile eta antolatzailea.
Goierriko Bertso Eskola: sortzaile taldeko kidea (1979-1982) eta koordinatzailea (1982-2005).
Lazkao Txiki Bertso-paper lehiaketa: antolatzaile taldeko kidea (1992-2012)
Elkarteak Bertsogintzan, Goierri, Tolosaldea eta Urretxuko bertso-eskolek bertsolari gazteak plazaratzeko ekimena (1995-2000): sustatzailea, antolatzailea eta koordinatzaile taldeko kidea.
Argi Berri saria: antolatzaile taldeko kidea (1998-...)
Gipuzkoako Bertsolari Txapelketa, antolatzaile batzordeko kidea: 1995
Gipuzkoako Herriarteko Bertsolari txapelketa, Goierri-Ordizia taldeko arduraduna: 1999

Information biographique

Biographie
Ataunen jaio zen 1947ko apirilaren 17an, Peune Berri etxean, San Gregorio auzoan. Gazterik Arantzazura joan zen ikasketak egitera eta, bertan, aita Villasante, Bitoriano Gandiaga, Joxeba Intxausti eta beste hainbat ezagutzeko zoria izan zuen. Mari Karmen Insaustirekin ezkondu (1974) eta Ordizian jarri ziren bizitzen. Ordiziartua guztiz, bertako kultur eragile nabarmenetako izan da, nagusiki bertsolaritza alorrean. Herrigintzan eta euskalgintzan inplikatua oso, Jakintza ikastolako zuzendaritza batzordean jardun zuen lau urtez, eta Ordiziako Argi Berri kultur elkartea (1978) eta Hitzaro euskara elkarteen sorreran parte hartu zuen, eta horietako zuzendaritza eta eragile taldeko kide izan da urtetan.

Argi Berri elkartea, hasieratik beretik lerratu zen bertsolaritzaren alde: bigarren urtean, 1980an, antolatu zuten lehen bertso saioa eta laugarrenean, ia hiru urteko prozesuari amaiera emanez, 1982an, sortu zuten Goierriko bertso-eskola Gipuzkoako Goierriko beste hainbat bertsolari eta bertsozaleekin batera; eskualdera zabaldutako egitura izaki, garairako antolaketa eredugarria zuen bertso-eskola izan zen. Ekimen horien eragile, antolatzaile eta koordinatzailea izan da.

Ordizian eragin handia izan duen pertsona da. Bertso-eskolaren garrantzia aintzakotzat harturik, eskualde horretan 1980tik hurrengo lau hamarkadetan bertsolaritzak izan duen bilakera azaltzeko ezbairik gabe aipatu beharreko pertsona da beste batzuekin batera. Ezin konta hala dira bertsolaritza sustatzeko zuzendu eta bideratzen jardun den ekimenak.

Nabarmentzekoa da Gipuzkoako Goierri eta Beterriko Elkarteetan antolatutako "Elkarteak Bertsogintzan" ekimena (1995-2000), Tolosaldea, Goierri eta Urretxuko bertso eskolen artean antolatua. Ekimenaren sustatzaile behinena izan zen; lehen urtean Goierrira mugatu bazen ere, hurrengoetan, aipatutako bertso-eskolen eremura zabaltzea proposatu zuen, eta baita lortu ere Juanjo Sagastibeltza (Urretxu) eta Jexux Muruaren (Tolosaldea) laguntzarekin. Bertsolari gazteak jendaurrean trebatzeko plazak sortzea zuen helburu nagusietakoa, eta eskualde horietako Elkarte desberdinekin lankidetzan antolatu ziren.

Euskal Herriko Bertsozale Elkartea sortu zelarik, berehala engaiatu zen, eta Gipuzkoako Zuzendaritzako kide izan zen urte askotan. Besterik beste, Gipuzkoako Bertsolari Txapelketa 1995 eta Gipuzkoako Herriarteko Bertsolari Txapelketa 1999-ko antolakuntza batzordeetako partaidea izan zen.

Bere ibilbidearen eta izaeraren (arduratsua, antolatua eta zuzena) isla nabarmena da 2022ko maiatzean argitaratu duen "Bertso saioak Ordizian 1980-2020" liburua.


Début dans le bertsolarisme

Lehen plaza
Antolatutako lehen saioa. Ataun, San Gregorio auzoa: Jose Lizaso, Xalbador , Mattin ... (1967)

Publications

Argitaratutako liburuak
Hamar urteko uzta: Goierriko Bertso Eskola 1982-1992, Iñaki Murua eta Xabier Narbarterekin (Argi Berri Elkartea, 1992)
Bertso saioak Ordizian 1980-2020 (Argi Berri Elkartea, 2022)
Ekoizpen oharrak
Goierriko Bertso Eskolaren ibilbidean pertsona giltzarrietakoa da Manolo Gorospe eta Pedro Irastortzarekin batera, Mikel Mendizabal, Nikolas Zeberio, Xanti Garmendia, Jexux Goikoetxea, Joxepa Madariaga, Inaxio Usarralde, Alaitz Sarasola, Aitor Calvillo, ... ahaztu gabe. Argi Berri Elkartea sortu orduko proposatu zuten Joxemarik, Manolok eta Pedrok Bertso Eskola sortzea. Elkartearen oniritzia jasota, ia hiru urte behar izan zituzten proiektua itxuratu eta abian jartzeko: hasieran Ordiziakoa izatea pentsatua zutena, eskualdeko beste eragile batzuek hala eskatuta, eskualdera zabaldu zuten proiektua. Borondatezko lan asko eskatu zuen: ikasleen garraioa antolatu eta gauzatu, irakasleak bilatu aldian aldiko beharretara egokituz, finantzaketa: inplikatutako herrietako udalak (banan banan bisitatu, aurkeztu proiektua, hitzartu), Ordiziako jaietako tonbola (1987-2017), Ordiziako erroskila salmenta Herri Urratsen ...