Bibliothèque - Voir fiche Pour savoir plus sur cette section
Sasibaladak

- Auteur(s)
- Griffin, Alan
- Titre
- Sasibaladak / Alan Griffin
- Publication
- Hernani: Aztarna, 2024
- Édition
- 1. argit.
- Description physique
- 265 or. ; 24 cm
- Typologie
- Livre
- Localisation
- XDZ - Xenpelar Dokumentazio Zentroa
- ISBN / ISSN
- 978-84-09-67531-9
- Notes
- Abesti guztien partiturak daude, bai eta QR kode bat ere, abestiaren moldaketaren audioa entzun ahal izateko.
Sasibalada (pseudobalada) terminoa Jabier Kaltzakortaren "Hiru sasibalada baxenabartar" (2006) artikuluan agertu zen lehen aldiz. Benetako baladak bezala, sasibaladak ere bertsotan egindako kontakizunak dira, abesteko sortuak. Baina balada herrikoiak ez bezala, ez dira ahozko tradiziotik jaso, ez baitira inoiz tradizio horren parte izan.
Kultura idatzia ongi ezagutzen zuten pertsonek idatzi izan dituzte sasibaladak, eta bi motatakoak izan daitezke: gehienak beste hizkuntza batzuetako herri-baladen itzulpen zorrotzak dira, baina badira jatorrizko kontakizunak ere, nahiz eta, normalean, balada tradizional euskaldun edo atzerrikoetan oinarritzen diren. Batzuetan, erraza da jakitea nork sortu dituen, egileak bere burua aurkeztu baitu. Beste batzuetan, ordea, sasibaladak herri-abesti anonimoak balira bezala argitaratu izan dira, egile jakin batzuek bide hori erabili baitute euskal baladen errepertorioa handitu nahian.
Espero dugu liburu honetan bildutako 52 sasibaladek aukera emango dutela zenbait modutan erabiltzeko, dela kantutegi moduan, dela balada bikain batzuen antologia gisa, irakurtzeko, dela oraindik oso ezagunak ez diren euskal doinuen erakusketa gisa. Abesti bakoitzaren fitxan, kantuaren iturriak adierazi dira, bai testuarenak, bai doinuarenak. Horrez gain, kantuaren historiari buruzko azalpen batzuk eta beste hizkuntza batzuetan egin diren grabaketei buruzko informazioa adierazi ditugu.
Kultura idatzia ongi ezagutzen zuten pertsonek idatzi izan dituzte sasibaladak, eta bi motatakoak izan daitezke: gehienak beste hizkuntza batzuetako herri-baladen itzulpen zorrotzak dira, baina badira jatorrizko kontakizunak ere, nahiz eta, normalean, balada tradizional euskaldun edo atzerrikoetan oinarritzen diren. Batzuetan, erraza da jakitea nork sortu dituen, egileak bere burua aurkeztu baitu. Beste batzuetan, ordea, sasibaladak herri-abesti anonimoak balira bezala argitaratu izan dira, egile jakin batzuek bide hori erabili baitute euskal baladen errepertorioa handitu nahian.
Espero dugu liburu honetan bildutako 52 sasibaladek aukera emango dutela zenbait modutan erabiltzeko, dela kantutegi moduan, dela balada bikain batzuen antologia gisa, irakurtzeko, dela oraindik oso ezagunak ez diren euskal doinuen erakusketa gisa. Abesti bakoitzaren fitxan, kantuaren iturriak adierazi dira, bai testuarenak, bai doinuarenak. Horrez gain, kantuaren historiari buruzko azalpen batzuk eta beste hizkuntza batzuetan egin diren grabaketei buruzko informazioa adierazi ditugu.
Gorteatzea eta seduzitzea
1. Frantziatik ederrenik ...15
2. Ehiztaria ...19
3. Norat hoa? ...23
4. Moja ...27
5. Txoritan ...32
6. Atsoa ...36
7. Ireki hor, lili xuri ...41
8. Beltzarana ...44
9. Auñamendi-lore finetan ...48
10. Hainbeste ziren zaldunak ...54
11. Odol zorrez ordain ...59
12. Arrosa-girlanda ...65
13. Hain batuak elkarrekin ...69
14. Brodatzen ari nintzen ...76
Amorante ausartak
15. Behin batean Madriletan ...82
16. Urkaria ...87
17. Oi, Allande ...93
18. Grauts, herioz ezkontzaile ...99
Ezkontza eta desleialtasuna
19. Bentako alaba ...105
20. Altzaga Gazte ...109
21. Markesaren pozoitua ...113
22. Ganix ardantzera doa ...119
23. Mozkorraren andrea ...124
24. Andre Lombarda ...128
Familiako tragediak
25. Ura ixuririrk ...132
26. Ezpata duk gorritua ...137
27. Ume-hiltzailea ...143
28. Zezili ...147
29. Non egon haiz goizean ...151
Senarraren tragediak
30. Gaxuxa xarmant fina ...159
31. Peru Frantzesa ...163
32. Argilore ...168
Mamuak
33. Deabrua maitale ...173
34. Itsasoaren ondoan ...178
Gabon-kantak
35. Maria gerezi-batean ...182
36. Magdalena xarmant hori ...187
37. Zumea ...195
Beste gai erligioso batzuk
38. Iturrian ...202
39. Aberatsa eta eskalea ...208
Animaliak
40. Bi beleak ...213
41. Kukua eta urretxindorra ...218
Beste gai batzuk
42. Arnaldos infantea ...222
43. Ekain giro gozoan ...226
44. Atseden hartzen nengoen ...230
Balada literarioak
45. Etxeko alaba (Aita nuen saltzaile) ...234
46. Iturriozko alaba saldua ...238
47. La belle dame sans merci ...240
48. Hariztarren balada ...244
49. Nork itxi portalea ...248
50. Unbriako koroan bitzxien Gubbio ...255
51. Buzkantzak ordainetan ...259
52. Hiraren egun latza ...261
1. Frantziatik ederrenik ...15
2. Ehiztaria ...19
3. Norat hoa? ...23
4. Moja ...27
5. Txoritan ...32
6. Atsoa ...36
7. Ireki hor, lili xuri ...41
8. Beltzarana ...44
9. Auñamendi-lore finetan ...48
10. Hainbeste ziren zaldunak ...54
11. Odol zorrez ordain ...59
12. Arrosa-girlanda ...65
13. Hain batuak elkarrekin ...69
14. Brodatzen ari nintzen ...76
Amorante ausartak
15. Behin batean Madriletan ...82
16. Urkaria ...87
17. Oi, Allande ...93
18. Grauts, herioz ezkontzaile ...99
Ezkontza eta desleialtasuna
19. Bentako alaba ...105
20. Altzaga Gazte ...109
21. Markesaren pozoitua ...113
22. Ganix ardantzera doa ...119
23. Mozkorraren andrea ...124
24. Andre Lombarda ...128
Familiako tragediak
25. Ura ixuririrk ...132
26. Ezpata duk gorritua ...137
27. Ume-hiltzailea ...143
28. Zezili ...147
29. Non egon haiz goizean ...151
Senarraren tragediak
30. Gaxuxa xarmant fina ...159
31. Peru Frantzesa ...163
32. Argilore ...168
Mamuak
33. Deabrua maitale ...173
34. Itsasoaren ondoan ...178
Gabon-kantak
35. Maria gerezi-batean ...182
36. Magdalena xarmant hori ...187
37. Zumea ...195
Beste gai erligioso batzuk
38. Iturrian ...202
39. Aberatsa eta eskalea ...208
Animaliak
40. Bi beleak ...213
41. Kukua eta urretxindorra ...218
Beste gai batzuk
42. Arnaldos infantea ...222
43. Ekain giro gozoan ...226
44. Atseden hartzen nengoen ...230
Balada literarioak
45. Etxeko alaba (Aita nuen saltzaile) ...234
46. Iturriozko alaba saldua ...238
47. La belle dame sans merci ...240
48. Hariztarren balada ...244
49. Nork itxi portalea ...248
50. Unbriako koroan bitzxien Gubbio ...255
51. Buzkantzak ordainetan ...259
52. Hiraren egun latza ...261