Biblioteca - Ver ficha Más información sobre esta sección
Euskal Herria ardatz : kultura - identitatea - boterea, ezagutza, sentimendua, ekimena

- Autor(es)
- Arraiza, Eugenio
- Título
-
Euskal Herria ardatz : kultura - identitatea - boterea, ezagutza, sentimendua, ekimena / Eugenio Arraiza, Eduardo Apodaka, Joxemanuel Odriozola ; Gaizka Aranguren (koord.)
- Publicación
- Bilbo: Udako Euskal Unibertsitatea, 2007
- Materias
- Euskal Herria
- Contenido
-
Testu osoa
- Otros autores
- Apodaka, Eduardo ; Aranguren, Gaizka ; Odriozola, Joxe Manuel ; Udako Euskal Unibertsitatea (UEU)
- Descripción física
- 277 or. ; 24 cm
- Tipología
- Libro
- Depósito Legal
- BI 3486-2007
- ISBN / ISSN
- 978-84-8438-107-5
- Notas
- Bibliografia: [269]-277 or.
Aurkibidea
SORRERA / SARRERA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
1. EZAGUTZA KULTURA (E. Arraiza) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
1.1. Eusko Kultur Gaiak. Gure kultura zer den adierazteko urratsak,
oinarriak, osagaiak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
1.1.1. Kultura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
1.1.2. Euskal Herriko kultur gaiak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
1.2. Euskal Genoma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
1.2.1. Naziotasunaren bi adar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
1.2.2. Kultura galaxia gisa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
1.2.3. Bizitza eredu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
1.2.4. Nortasun batentzat hiru eredu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
1.2.5. Euskal kromosomak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
1.2.6. Euskaldun zertarako? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
1.3. Kultura Objektutik Kultura Prozesura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
1.3.1. Kulturaren mamia: ezagutzaren prozesua norbanakoengan. . 46
1.3.2. Ezagutzaren prozesua: pertsonarengandik giza taldera . . . . . 50
1.3.3. Giza talde identitarioa: herria, nazioa, aberria . . . . . . . . . . . . 52
2. IDENTITATEA. SENTIPENA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
2.1. Europar kultura: egia ala gezurra? (E. Arraiza). . . . . . . . . . . . . . . . . 61
2.1.1. Etimologia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
2.1.2. Erabilerari buruzko azterketa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
2.1.3. Bide berriak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
2.1.4. Giza dimentsioaren lokadura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
2.1.5. Guztiona den Europarantz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
2.1.6. Hondarrekoa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
2.2. Kultura, hizkuntza, identitatea. Ikuspegi soziolinguistikoa.
(J. M. Odriozola). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
2.2.1. Identitaterik gabeko Europa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
2.2.2. Ardatzen jokoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
2.2.3. Identitate-borroka Euskal Herrian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
2.2.4. Identitate konpartituak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
2.2.5. Kultura eta hizkuntza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
2.2.6. Euskal identitatearen dialektika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
2.2.7. Identitatea: hizkuntza, lurraldea, historia . . . . . . . . . . . . . . . . 90
2.2.8. Errorik gabe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
2.3. Kultura eta identitatea. Ikuspegi psiko-soziologikoa (E. Apodaka) . 95
2.3.1. Zer da euskal kultura jendearen ustez? . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
2.3.2. Zeren kultura eta zertarako kultura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102
2.3.3. Kulturaren afera modernitatean eta modernitate ostean . . . . 114
2.3.4. Kulturgintza: gizarte-ideologietatik kontsumora . . . . . . . . . . 129
2.3.5. Euskal kulturgintzaren haztegiak: eragileak sortu beharraz. . 132
2.3.6. Kultur identifikazioa eta kultur bizitza . . . . . . . . . . . . . . . . . 138
2.3.7. Iraupenaren giltza postmodernitatean . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147
2.3.8. Euskal identitatearen diskurtsoa modernitatean. . . . . . . . . . . 148
2.3.9. Euskal identitatearen diskurtso modernoaren sorrera . . . . . . 166
2.3.10. Euskal identitatearen diskurtsoa: gaiak eta giltzadurak. . . . . 178
2.3.11. Euskaldun identitatearen identitatea norgintza-espazio
modernoan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183
2.3.12. Euskal identitatea modernitate osteko identitate
postnazionalen artean. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187
3. HIZKUNTZ GATAZKA ETA IDENTITATE-GATAZKA (J. M. Odriozola) 197
3.1. Ezinaren mugetan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197
3.2. Identitatea eta totalitarismoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200
3.3. Ezaguera eta erabilera gauza bera dira . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202
3.4. Problema ote dugu euskara? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203
3.5. Egungo euskal identitatea hausnargai . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205
3.5.1. Lurraldea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205
3.5.2. Nortasuna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208
3.5.3. Hizkuntza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 214
3.5.4. Kulturgintza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 220
3.6. Herri ahul bat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 225
3.7. Euskararen desagerpena eta euskaltzale begilaburrak. . . . . . . . . . . . 227
3.8. Iraultza eginkizun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 230
3.9. (Euskal) politikarien identitatea. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232
3.10. Hiria versus herria. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234
4. HERRIEN LURRALDETASUNAZ (E. Arraiza) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 237
4.1. Bizitzaren erroak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 237
4.2. Gizakia (norbanakoa). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238
4.3. Giza taldeak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239
4.4. Talde identitarioa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 240
4.4.1. Nazioerria. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 240
4.4.2. Lurraldetasunaren historiaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242
4.4.3. Lurraldetasun-eskubideaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243
4.5. Lurraldetasunaren kultur dimentsioak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243
4.5.1. Kontzientzia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 244
4.5.2. Nola pizten da herri-kontzientzia? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 244
4.6. Lurraldetasuna munduan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246
4.7. Lurraldetasuna Euskal Herrian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 248
5. BOTEREA (J.M. Odriozola) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251
5.1. Boterea ez da politika bakarrik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251
5.2. Euskararen politizazioa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 253
5.3. Euskal intelektualak eta nazio-identitatea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255
5.4. Pentsamendu ahula . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257
6. ATZEN SOLASA (E. Apodaka) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261
7. EPILOGOA (E. Arraiza) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267
BIBLIOGRAFIA HAUTATUA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269
BIBLIOGRAFIA ERREFERENTZIALA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 271
SORRERA / SARRERA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
1. EZAGUTZA KULTURA (E. Arraiza) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
1.1. Eusko Kultur Gaiak. Gure kultura zer den adierazteko urratsak,
oinarriak, osagaiak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
1.1.1. Kultura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
1.1.2. Euskal Herriko kultur gaiak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
1.2. Euskal Genoma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
1.2.1. Naziotasunaren bi adar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
1.2.2. Kultura galaxia gisa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
1.2.3. Bizitza eredu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
1.2.4. Nortasun batentzat hiru eredu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
1.2.5. Euskal kromosomak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
1.2.6. Euskaldun zertarako? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
1.3. Kultura Objektutik Kultura Prozesura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
1.3.1. Kulturaren mamia: ezagutzaren prozesua norbanakoengan. . 46
1.3.2. Ezagutzaren prozesua: pertsonarengandik giza taldera . . . . . 50
1.3.3. Giza talde identitarioa: herria, nazioa, aberria . . . . . . . . . . . . 52
2. IDENTITATEA. SENTIPENA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
2.1. Europar kultura: egia ala gezurra? (E. Arraiza). . . . . . . . . . . . . . . . . 61
2.1.1. Etimologia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
2.1.2. Erabilerari buruzko azterketa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
2.1.3. Bide berriak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
2.1.4. Giza dimentsioaren lokadura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
2.1.5. Guztiona den Europarantz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
2.1.6. Hondarrekoa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
2.2. Kultura, hizkuntza, identitatea. Ikuspegi soziolinguistikoa.
(J. M. Odriozola). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
2.2.1. Identitaterik gabeko Europa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
2.2.2. Ardatzen jokoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
2.2.3. Identitate-borroka Euskal Herrian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
2.2.4. Identitate konpartituak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
2.2.5. Kultura eta hizkuntza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
2.2.6. Euskal identitatearen dialektika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
2.2.7. Identitatea: hizkuntza, lurraldea, historia . . . . . . . . . . . . . . . . 90
2.2.8. Errorik gabe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
2.3. Kultura eta identitatea. Ikuspegi psiko-soziologikoa (E. Apodaka) . 95
2.3.1. Zer da euskal kultura jendearen ustez? . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
2.3.2. Zeren kultura eta zertarako kultura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102
2.3.3. Kulturaren afera modernitatean eta modernitate ostean . . . . 114
2.3.4. Kulturgintza: gizarte-ideologietatik kontsumora . . . . . . . . . . 129
2.3.5. Euskal kulturgintzaren haztegiak: eragileak sortu beharraz. . 132
2.3.6. Kultur identifikazioa eta kultur bizitza . . . . . . . . . . . . . . . . . 138
2.3.7. Iraupenaren giltza postmodernitatean . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147
2.3.8. Euskal identitatearen diskurtsoa modernitatean. . . . . . . . . . . 148
2.3.9. Euskal identitatearen diskurtso modernoaren sorrera . . . . . . 166
2.3.10. Euskal identitatearen diskurtsoa: gaiak eta giltzadurak. . . . . 178
2.3.11. Euskaldun identitatearen identitatea norgintza-espazio
modernoan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183
2.3.12. Euskal identitatea modernitate osteko identitate
postnazionalen artean. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187
3. HIZKUNTZ GATAZKA ETA IDENTITATE-GATAZKA (J. M. Odriozola) 197
3.1. Ezinaren mugetan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197
3.2. Identitatea eta totalitarismoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200
3.3. Ezaguera eta erabilera gauza bera dira . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202
3.4. Problema ote dugu euskara? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203
3.5. Egungo euskal identitatea hausnargai . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205
3.5.1. Lurraldea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205
3.5.2. Nortasuna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208
3.5.3. Hizkuntza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 214
3.5.4. Kulturgintza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 220
3.6. Herri ahul bat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 225
3.7. Euskararen desagerpena eta euskaltzale begilaburrak. . . . . . . . . . . . 227
3.8. Iraultza eginkizun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 230
3.9. (Euskal) politikarien identitatea. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232
3.10. Hiria versus herria. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234
4. HERRIEN LURRALDETASUNAZ (E. Arraiza) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 237
4.1. Bizitzaren erroak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 237
4.2. Gizakia (norbanakoa). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238
4.3. Giza taldeak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239
4.4. Talde identitarioa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 240
4.4.1. Nazioerria. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 240
4.4.2. Lurraldetasunaren historiaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242
4.4.3. Lurraldetasun-eskubideaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243
4.5. Lurraldetasunaren kultur dimentsioak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243
4.5.1. Kontzientzia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 244
4.5.2. Nola pizten da herri-kontzientzia? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 244
4.6. Lurraldetasuna munduan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246
4.7. Lurraldetasuna Euskal Herrian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 248
5. BOTEREA (J.M. Odriozola) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251
5.1. Boterea ez da politika bakarrik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251
5.2. Euskararen politizazioa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 253
5.3. Euskal intelektualak eta nazio-identitatea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255
5.4. Pentsamendu ahula . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257
6. ATZEN SOLASA (E. Apodaka) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261
7. EPILOGOA (E. Arraiza) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267
BIBLIOGRAFIA HAUTATUA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269
BIBLIOGRAFIA ERREFERENTZIALA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 271