BDB Bertsolaritzaren datu-basea

Gradu Amaierako lan honek bertsolaritza eta generoa ditu hizpide. Txapelketa Nagusiko finalean emakumezkoa bertso gaia soilik izatetik bertsolari izateko bidea nola egin den eta ze aldaketa egon diren aztertzea du helburu. Lehenengo, aipatuko da emakumea ze testuingurutan hasi zen bertsotan. Ondoren, Antropologia feministaz eta bertsolaritza eta generoaren inguruan egindako azterketez baliatuko da azterketa egiteko. Lan honetan lortu nahi den helbururako, 1982ko, 1997ko eta 2009ko hasierako agurrak, bukaerakoak eta kartzelako lana aztertuko dira (diskurtsoaren analisi kualitatiboa egingo da). Bukatzeko, egindako analisia eta lortutako ondorioak kontrastatzeko, emakumeak bertso gai izatetik subjektu izaterako bidea bizi izan duten bertsolari batzuen testigantzak jasoko dira banakako elkarrizketa gidatuen bitartez eta Atlas.ti plataformako ondorioak eta elkarrizketetako testigantzak erkatuko dira.

Interes pertsonaletatik aparte, interesgarria eta garrantzitsua da lan honek komunitate zientifikoari egiten dion ekarpena. Publikoki egiten diren gehiengo agerpenak maskulinitatearekin lotuta egon dira, baina pixkanaka feminismoari esker, ia esparru guztietan emakumearen presentzia handitzen doa. Gauza bera gertatzen da bertsolaritzan, gizonen esparruan objektu hutsa izatetik subjektu berdin izatera heltzeko bidean dabil emakumea. Genero ikuspuntutik egiten diren lanek (Gradu Amaierako Lan hau adibidez), feminismoari laguntasun eta babesa eskaintzen diote.

1. Laburpena …1
2. Sarrera: Emakumea subjektu izatearen bidean …1
3. Marko teorikoa …4
3.1. Generoa eta bertsolaritza …4
3.2. Antropologia feminista …7
3.3. Euskal Herriko Bertsolari Txapelketa Nagusia eta emakumea …8
4. Aztergaia: Emakumea bertsotarako gaia izatetik, gai dela erakusteraino ….10
4.1. Ikergaia …10
4.2. Helburuak …10
4.3. Hipotesiak …11
4.4. Corpusaren hautaketa …11
4.5. Erabilitako metodologia …13
4.6. ATLAS.TI aplikazioa …14
5. 1982Ko Bertsolari Txapelketa Nagusiko finalaren azterketa …16
5.1. Bertsolariak …16
5.2. Saioaren azterketa …17
5.2.1. HASIERAKO AGURRAK 1982 …18
5.2.2. KARTZELAKO BERTSOAK (GAIA EMANDA) 1982 …19
5.2.3. BUKAERAKO AGURRAK1982 …21
5.2.4. 1982ko txapelketan nola ikusten da emakumea …21
6. 1997ko Bertsolari Txapelketa Nagusiko finalaren azterketa …22
6.1. Bertsolariak …22
6.2. Saioaren azterketa …23
6.2.1. HASIERAKO AGURRAK 1997 …23
6.2.2. KARTZELAKO SAIOA (GAIA EMANDA) 1997 …24
6.2.3. AMAIERAKO AGURRAK 1997 …24
6.2.4. 1997ko txapelketan nola ikusten da emakumea …24
7. 2009ko Bertsolari Txapelketa Nagusiko finalaren azterketa …25
7.1. Bertsolariak …25
7.2. Saioaren azterketa …26
7.2.1. HASIERAKO AGURRAK 2009 …26
7.2.2. KARTZELAKO SAIOA (GAIA EMANDA) 2009 …26
7.2.3. AMAIERAKO AGURRAK 2009 …27
7.2.4. 2009ko txapelketan nola ikusten da emakumea …27
8. Hiru finalen konparaketa …28
9. Ondorioak …29
9.1. Gaiak …29
9.2. Bertsoak …30
9.3. Emakumezkoak txapelketetan …31
9.4. Hipotesien balioztapena …32
9.5. Aurrera begirako ikergaiak …32
10. Bibliografia …34
11. Eranskinak …36
11.1. ERANSKINA 1: KRISTINA MARDARASEN ELKARRIZKETA …37
11.2. ERANSKINA 2: ANDONI EGAÑAREN ELKARRIZKETA …39
11.3. ERANSKINA 3: KONTZEPTU TAULAK …40
11.4. ERANSKINA 4: ATLAS.TIKO KODE FAMILIAK ETA HARREMANAK …47
11.5. ERANSKINA 5: BERTSOLARIEN BIOGRAFIAK …48
1982 BERTSOLARIEN BIOGRAFIAK …48
1997 BERTSOLARIEN BIOGRAFIAK …51
2009 BERTSOLARIEN BIOGRAFIAK …53
11.6. ERANSKINA 6: ATLAS.TIKO TAULAK ETA ESKEMAK …55
11.7. ERANSKINA 7: AZTERTUTAKO BERTSOAK – CORPUSA …57