Bertsoak - Fitxa ikusi Atal honi buruz gehiago jakiteko
Bertso berriak itsu baten gainean jarriak [Bertsoa] / Manuela Etxarri, Joakin Luzuriaga "Segurako Itsua"
Bertso berriak itsu baten gainean jarriak [Bertsoa] / Manuela Etxarri, Joakin Luzuriaga "Segurako Itsua"
Neurria:
Zortziko txikia (hg) / Lau puntuko txikia (ip)
Dokumentu-mota:
Liburua
Kokapena:
XDZ - Xenpelar Dokumentazio Zentroa
[Joakin Luzuriaga:]
1/
Orain kantu berri bat
biar nuke jarri,
itxu baten kontuak
esateko garbi;
ogei ta zazpi urtegaz
izan nintzan argi,
neure pasadizua
esango det sarri.
2/
Seguran jaio eta
gaztetatik asi,
amabost urterekin
nenguan zapatari;
gero soldadutzara
juan nintzan andi,
gerozti nola naizan
Jaungoikuak daki.
3/
Ibilliaiti gazte
eta panparrorik,
ez dago zer fiatu
munduan geiegi;
soldadu egin ditudaz
amaika urte t'erdi,
aizkenian Habanan
itxutu nintzan ni.
4/
Gertatu nintzanian
bistia galdurik,
fakultatibuak
etsipena emanik,
etzeguala geiago
nigaz soldadurik,
bialdu ninduen
ontzian sarturik.
5/
Allegatu nintzanian
nereonen errira,
bazetorren negarra
ugari begira;
askok artutzen zuten
nigaz errukia,
gero jaso ninduen
miserikordia.
6/
Neure errian
ala errezibitzia,
gizon pobriarentzat
ai zer suertia;
baña nola nenguan
persona gaztia
goguak eman ziran
andra bat artzia.
7/
Ezkondu nintzan
gero neskatxa batekin,
sei urte egin genduzan
biok alkarrekin;
il zan difuntia
trabajuarekin,
erakutsi dezala
Kristok bere glori.
8/
Lau kriaturarekin
nenguan alargun,
nere onen ongilliak
eiten ziran lagun;
baña ume gaixuak
negar eta lantun:
aita itxua eta
ama kanposantun.
9/
Bost pena pasatzeko
jaio nintzan mundun,
biotza triste eta
begiyetan illun;
neure sentimentuarekin
osasunian bigun,
konsuelo andirik
ez nedukan iñun.
10/
Neronek pena eta
tristuren erdian
beste alarguntxo bat
senti nuen errian;
berakin ezkondu naiz
bigarren aldian,
biarra ere bazeguan
nere familian.
11/
Nere emaztea da
jaiotzez naparra,
buruz abilla eta
oñazko azkarra;
arrek panderua jo,
nik berriz gitarra,
eztegu zartzaruan
bizimodu txarra.
12/
[Manuela Etxarri:]
Neure senar maitia,
eskerrikan asko,
itxuak gauza bat
ustez biarra du:
lazarillua ona
laguntzeko badu,
bestela pasauko du
miseria franku.
13/
[Joakin Luzuriaga:]
Itxu aurreko txarrakin
ezta fiatzeko,
nik andra ona daukat
zuzen giatzeko,
gauza onikan badu
laister billatzeko,
illuntzian goiz ogera
erretiratzeko.
14/
[Manuela Etxarri:]
Munduan badirade
itxuak eroso,
len aitzen banuan
orain dakit oso;
baña zer egingo det?
pazientzian paso,
zuretzako badet nik
kariñorik asko.
15/
[Joakin Luzuriaga:]
Neure andria ez da
buruti mankia,
erderaz ere badaki
euskaldun garbia;
adiskide danian
kopeta argia,
eta exian daukat
txit agintaria.
16/
[Manuela Etxarri:]
Nik itxuarentzako
daukat errukia,
zergaiti dan gauza txarra
ezin ikusia;
sartzen da pozuan da
jotzen dau arria,
argaiti laguntzeko
biar du argia.
17/
[Joakin Luzuriaga:]
Bistarik ez duena
beti illunpian,
sarritan gertatzen da
argiaren mendian;
ala ere lanik asko
gaurko egunian,
ongi konpontzen gera
gauza degunian.
18/
[Manuela Etxarri:]
Itxuaren artian
argia alkate,
kontu egizu geugaz
nonbait ala gaude;
batzuetan tristura
bestietan alegre,
osasuna badegu
kontentu ala ere.
19/
[Joakin Luzuriaga:]
Ni naiz Joakin eta
zu berriz Manu,
zurekin ezkondua
eztot bada damu;
nik gitarria jota
zuk papelak saldu,
oraindi perra asko
bear degu artu.
Iturria: Zavala, Antonio. "Pastor Izuela (1780-1837); Ezkioko eta Segurako itxuak". Tolosa: Sendoa, 1971. Auspoa liburutegia; 106. 129-135 or.
Interneten: https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/auspoa/10662.pdf ]
Datu-base honetan eskainitako informazioari buruz jakiteko, kontsultatu lege oharra