BDB Bertsolaritzaren datu-basea

SARRERA …15
LEHEN ZATIA HIZKUNTZEN DIDAKTIKA IKERKETA ESPARRU GISA MURGILKETA BIDEZKO HIZKUNTZEN IRAKASKUNTZA ETA IKASKUNTZAREN AURREAN: EUSKAL MURGILKETAREN KASUA.
1. kapitulua. Hizkuntzen didaktikaren ikuspuntua murgilketa bidezko hizkuntzen irakaskuntza eta ikaskuntza aztertzerakoan …25
1. Hizkuntzen didaktika ikerketa esparru modura …26
2. Mintzairaren garapena ikuspegi didaktikotik …27
3. Forma eskolarra: hizkuntza edukien diziplinarizazioa eta hizkuntzen ikaskuntza …29
4. Ikuspegi didaktikoa eleaniztasunaren aurrean …34
2. kapitulua. Murgilketa bidezko hizkuntzen irakaskuntza eta ikaskuntza: ikuspegi orokorretik Haur Hezkuntzara …41
1. Murgilketaren definizioa …42
2. Murgilketaren aldaerak …43
2.1. Adina …43
2.2. Intentsitatea eta esposizioa …44
2.3. Hizkuntzen distantzia tipologikoa …45
3. Murgilketako ikaslea, irakaslea eta hizkuntza edukiak …45
3.1. Murgilketako ikaslea …46
3.2. Murgilketako irakaslea …46
3.3. Murgilketako hizkuntza edukiak …47
4. Murgilketaren oinarri psikolinguistikoak …50
5. Murgilketa Haur Hezkuntzan …54
6. Murgilketaren lorpenei buruzko ebaluazioak …57
7. Murgilketaren forma eskolarraren zenbait osagai …59
3. kapitulua. Euskara eskolan: ikuspegi orokorretik Haur Hezkuntzako irakaskuntzara …63
1. Euskararen gaur egungo egoera soziolinguistiko orokorra …64
1.1. Euskal herritarren lehen hizkuntza …64
1.2. Hizkuntzen ezagutza …64
1.3. Euskararekiko jarrera …68
1.4. Euskararen erabilera …70
2. Hezkuntza elebiduna Euskal Herrian …73
2.1. E.A.E.ko eskola elebiduna: euskararen normalizazioa xede ...74
2.2. Nafarroako eskola elebiduna: eremuen araberako euskararen irakaskuntza …76
2.3. Iparraldeko eskola elebiduna …78
2.4. Ereduen bilakaera …79
2.5. Euskal irakastereduen ebaluazioak …82
3. Euskararen irakaskuntza eta ikaskuntza Haur Hezkuntzan …88
3.1. Testu pedagogiko “ofizialak” eta material didaktikoak …89
3.2. Argibide osagarriak ikerketen eskutik …92
4. Tesiko ikerketa-galderak: aurreneko formulazioa …96
BIGARREN ZATIA AHOZKO IPUIN-KONTAKETA MURGILKETA BIDEZKO ELEBITASUNA AZTERTZEKO TRESNA GISA
4. kapitulua. Ipuina, ikerketarako eta irakaskuntzarako tresna gisa …103
1. Gertakari zehatz batek gertakari orokorrago baten berri ematen duenean …104
2. Ipuina, haurren hizkuntza jabekuntza ikertzeko tresna modura …106
2.1. Haurrek ipuinak konta ditzaten sortutako egoera komunikatiboak …106
2.2. Egoera komunikatiboak izan dezakeen eragina …107
3. Ipuina Haur Hezkuntzan …109
3.1. Ipuina, itxuraldatutako irakaskuntza objektua …109
3.2. Ipuina, edo hainbat jarduera ezberdin izen berberaren azpian …112
3.2.1. Ipuina irakurri ala kontatu …113
3.2.2. Ikasleekiko elkarrekintza-modua …113
3.2.3. Ikasleen banakako kontaketa ala taldean egindako kontaketa … 114
3.2.4. Marrazkien edo irudien erabilera kontaketa jardueran …116
3.3. Ipuina Haur Hezkuntzan testu-genero modura …117
5. kapitulua. Ipuina testu-genero modura …121
1. Testuen azterketa Interakzionismo sozio-diskurtsiboaren (ISD) ikuspegitik …122
1.1. Mintzaira jarduera eta testuak … 122
1.2. Testu-generoak … 123
1.3. Tipo diskurtsiboak …126
1.4. Testuaren arkitektura …128
1.4.1. Testuaren azpiegitura orokorra …128
1.4.2. Testuratze-mekanismoak … 129
1.4.2.1. Konexio mekanismoak …129
1.4.2.2. Izen kohesio mekanismoak …129
1.4.2.3. Aditz kohesio mekanismoak …130
1.4.3. Ardura enuntziatiboaren mekanismoak … 130
2. Ikerketarako objektua eraikitzen: ipuinaren analisi bat ISDren markoan … 130
2.1. Ipuineko azpiegitura orokorra: edukien antolaketa … 133
2.2. Ipuineko azpiegitura orokorra: tipo diskurtsiboak …137
2.2.1. Narrazioa …138
2.2.2. Diskurtso interaktiboa …138
2.3. Ipuinetako testuratze mekanismoak: konexioa …139
2.4. Ipuinetako testuratze mekanismoak: izen kohesioa … 140
2.5. Ipuinetako testuratze mekanismoak: aditz kohesioa …141
2.6. Ardura enuntziatiboa ipuinetan …141
6. kapitulua. Kontaketa gaitasunen jabekuntza …143
1. Mintzairaren jabekuntza ISDren ikuspegitik …144
1.1. Mintzairaren jabekuntza askotariko testu-generoez jabetzean datza … 144
1.2. Testu-generoen jabekuntza elkarrekintza sozialari esker gertatzen da …146
1.3. Testu-generoen jabekuntza atzemateko, hiru gaitasunen bereizketa … 147
1.4. Jabekuntza elebiduna ISDren ikuspegitik …150
2. Kontaketa gaitasunen garapena haurrengan …153
2.1. Kontaketarako autonomiaren jabekuntza …154
2.2. Egitura narratiboaren jabekuntza …157
2.3. Konexio baliabideen jabekuntza …162
2.4. Izen kohesio baliabideen jabekuntza …166
2.5. Aditz kohesio baliabideen jabekuntza …169
2.6. Ardura enuntziatiboaren baliabideen jabekuntza …172
3. Laburbiltze aldera …174
3.1. Kontaketa gaitasunen garapenaz laburpentxo bat …174
4. Tesiko ikerketa-galderak zehazten …178
HIRUGARREN ZATIA PARTE HARTZAILEEN ETA IPUINAK BILTZEKO METODOLOGIAREN AURKEZPENA
7. kapitulua. Alderdi metodologikoak …183
1. Parte hartzaileak: testuinguru soziolinguistikoa eta didaktiko orokorra ...184
1.1. H1 taldea: etxetik euskaldunak, ingurune euskaldunean, euskaraz eskolatuak … 184
1.1.1. H1 taldearen euskarazko eskolatzea …186
1.2. H2 taldea: etxetik erdaldunak, ingurune erdaldunean, euskaraz eskolatuak …188
1.2.1. H2 taldearen euskarazko eskolatzea …190
2. Ikasleen testuinguru didaktiko zehatza, edo, batzuetan uste gabe ikerketak nola konplikatzen diren …194
2.1. H1 taldea eta ipuin-kontaketa jarduerak …196
2.2. H2 taldea eta ipuin-kontaketa jarduerak …197
2.3. “Ipuinak kontatzen ikasiko dugu” saioa H2 taldeko ikasleekin …200
3. Tesiko ikerketa-galderen birformulazioa eta corpusaren aurkezpena …203
4. Ikasleen ipuinak biltzeko dispositiboa …208
4.1. Aukeratutako ipuinak …208
4.1.1. Euskaraz: Mattin Zaku …208
4.1.2. Gaztelaniaz: Centellita …210
4.1.3. Ipuinen marrazkiak …211
4.2. Ikasleen ipuinen bilketa …211
4.2.1. Zenbait ohar ipuinak biltzeko dispositiboaz …213
4.3. Grabaketak eta transkribaketak …217
4.3.1. Transkribaketak egiteko irizpideak …217
LAUGARREN ZATIA IKASLEEK EKOIZTUTAKO IPUINEN AZTERKETA
8. kapitulua. Euskaraz ekoiztutako ipuinen azterketa …223
1. Ipuinen ezaugarri orokorrak …225
1.1. Hitz kopurua eta aditz dentsitatea …225
1.2. Ahozkotasunaren zenbait aztarna …230
1.2.1. Erritmoa eta isiluneak …231
1.2.2. Hasiera faltsuak …233
2. Kontaketarako autonomía …235
2.1. Azterketarako galbahearen aurkezpena …235
2.2. Ikasleen kontaketarako autonomia-maila …236
2.3. Autonomia-maila mugatzen duten arrazoiak …241
2.4. H2 taldeko bi saioen arteko bilakaera …243
3. Eduki tematikoaren antolaketa …246
3.1. Azterketa galbahearen aurkezpena …248
3.2. Eduki tematikoaren agerrera ikasleen ipuinetan …253
3.3. Eduki tematikoaren antolaketa ikasleen ipuinetan …256
4. Konexio mekanismoak: testu-antolatzaileak ...266
4.1. Azterketa galbahearen aurkezpena …266
4.1.1. Testu-antolatzaile motak bereizteko galbahea …267
4.2. Testu-antolatzaileak ikasleen ipuinetan: datu orokorrak …269
4.3. Testu-antolatzaile motak …271
4.4. Denborazko testu-antolatzaileak …273
4.5. Testu-antolatzaileen barietatea …277
4.6. Denbora ainguraketa …279
4.7. Itxiera …282
4.8. Testu-antolatzaileen erabilera-mailak bereizteko galbahea …285
4.9. Testu-antolatzaileen erabilera-mailak ikasleen artean …295
5. Euskaraz ekoiztutako ipuinen azterketaren sintesia …299
9. Kapitulua. Gaztelaniaz ekoiztutako ipuinen azterketa …303
1. Ipuinen ezaugarri orokorrak …304
1.1. Hitz kopurua eta aditz dentsitatea …304
1.2. Ahozkotasunaren zenbait aztarna …305
1.2.1. Erritmoa eta isiluneak …305
1.2.2. Hasiera faltsuak …306
2. Kontaketarako autonomía …308
2.1. Azterketarako galbahearen aurkezpena …308
2.2. Ikasleen kontaketarako autonomia-maila …308
2.3. Autonomia-maila mugatzen duten arrazoiak …311
2.4. Hizkuntza aldaketak eragindako helduaren erregulazioak … 313
3. Eduki tematikoaren antolaketa …317
3.1. Azterketa galbahearen aurkezpena …317
3.2. Eduki tematikoaren agerrera ikasleen ipuinetan …322
3.3. Eduki tematikoaren antolaketa ikasleen ipuinetan …324
4. Konexio mekanismoak: testu-antolatzaileak …329
4.1. Azterketa galbahearen aurkezpena … 329
4.2. Testu-antolatzaileak ikasleen ipuinetan: datu orokorrak …330
4.3. Testu-antolatzaile motak … 331
4.4. Denborazko testu-antolatzaileak … 332
4.5. Testu-antolatzaileen barietatea … 333
4.6. Denbora ainguraketa …334
4.7. Itxiera …336
4.8. Testu-antolatzaileen erabilera-mailak bereizteko galbahea …338
4.9. Testu-antolatzaileen erabilera-mailak ikasleen artean …342
5. Gaztelaniaz ekoiztutako ipuinen azterketaren sintesia …344
ONDORIOAK
10. kapitulua. Ondorioak …347
1. Ipuinen analisiei dagozkien ondorioak. Ikasleen gaitasun eta zailtasunak … 348
1.1. Etxetik euskaldun diren eta euskaraz eskolatutako ikasleen euskara gaitasunak (H1 taldea …348
1.2. Etxetik gaztelaniadun diren eta euskaraz eskolatutako ikasleen euskara gaitasunak (H2 taldea-I Saioa … 353
1.3. Etxetik gaztelaniadun diren eta euskaraz eskolatutako ikasleen euskara gaitasunak (H2 taldea-II Saioa … 357
1.4. Etxetik gaztelaniadun diren eta euskaraz eskolatutako ikasleen gaztelania gaitasunak (euskara H2 taldea … 362
2. Hainbat gogoeta teoriko murgilketa bidezko ikaskuntza-irakaskuntzaz.368
2.1. Hizkuntzen didaktikak murgilketa bidezko hizkuntzen irakaskuntza eta ikaskuntza aztertzeko marko baliagarria eskaintzen du …368
2.2. Testuinguru didaktikoaz gain, testuinguru soziolinguistikoa ere kontuan hartu behar da irakaskuntza elebiduna/eleanitza (tartean, murgilketa) aztertzerakoan …369
2.3. Murgilketa bidezko irakaskuntza eta ikaskuntzan, hizkuntzen diziplinarizazioa testu-generoetan oinarritzea egokia da, Haur Hezkuntzatik bertatik hasita …371
Bibliografia …375
ERANSKINAK
1. eranskina. Ikasleen gurasoentzako galdetegiak, etxeko hizkuntza ohiturei buruzkoak.
2. eranskina. H1 eta H2 taldeko irakasleentzako bide-orria, ipuinak lantzeko jarduerei buruzko elkarrizketak bideratzeko.
3. eranskina. Mattin Zaku ipuina (idatzizko bertsioa eta helduak ekoiztutako adibide bat).
4. eranskina. Centellita ipuina (idatzizko bertsioa eta helduak ekoiztutako adibide bat).
5. eranskina. Mattin Zaku eta Centellita ipuinen marrazkiak.
6. eranskina. Ikasleek ekoiztutako Mattin Zaku eta Centellita ipuinen adibide bana, transkribaketak egiteko irizpideen erakusgarri.