BDB Bertsolaritzaren datu-basea

Ikerketa lan honetan boterearekin harreman zuzena duten bi eremu, hau da, genero-sistema eta umore-sistema, gaur egungo bat-bateko bertsolaritzaren testuinguruaren baitan uztartzeko ahalegina egin dut. Kokapenerako gai hauen inguruko aurrekariak irakurri eta gurutzaketa hau ahalbidetzeko moduko marko teoriko-analitikoa zehaztu ondoren, oholtzan dabiltzan emakumeen (umoregileak, antzezleak, bertsolariak…) ahotsez hornitutako lan etnografikoa da ikerlan honen muina, elkarrizketa sakonetan beraiek emandako erantzunetako ideia interesgarrienak biltzen saiatu bainaiz. Autoetnografiatik ere badu ikerlanak, ikerlariak berak lehen pertsonan idatzitako bere bizipenak tartekatu baititu, osagarri eta aberasgarri izango zirelakoan. Horrela, bertsolaritzaren baitan nagusi den umore hegemonikoaz gain beste umore mota bat(zuk) ere garatzen ari d(ir)ela defendituko dut datozen orriotan, umore mota hauek bereizteko zenbait gako azpimarratuz.

1.SARRERA …8
1.1.Interesak …8
1.2.Ikerketa objektua …9 1.3.Helburuak …9
1.4.Hipotesiak …9
1.5.Metodologia …10
1.5.1.Elkarrizketa sakonak …10
1.5.2. “Auto”-aren balioaz …11

2.AURREKARIAK …16
2.1. Emakumeen presentzia bertsolaritzan …16
2.2.Umoreari buruzko lehen hurbilpen bat …19
2.2.1.Umorearen garrantziaz eta erreferentzialtasunaz …19
2.2.2. Umoreaz egin diren hainbat hausnarketa …21
2.2.2.a Umorearen funtzioak …21
2.2.2.b Umorearen ezaugarriak …24
2.2.3.Umorerako abiapuntuak: erdigunea vs. periferia …25
2.2.4. Umorearen mugak: “zuzentasun politikoa” eta zentsura …27
2.3.Generoa, bertsolaritza eta umorea(k) …30

3.MARKO TEORIKO-ANALITIKOA …36
3.1.Genero-sistemaz …36
3.2.Umore-sistemaz …40
3.2.1.Umorearen azterketarako proposamena …41
3.2.1.a Umorea prozesu gisa …41
3.2.1.b Umorea mediazio prozesu gisa …42
3.2.2.Umorearen noranzkoak …44
3.2.2.a Gotik behera …44
3.2.2.b Behetik gora …45
3.2.2.c Parez pare …46
3.3.Genero sistemaren eta umore-sistemaren gurutzaketa bertsolaritzaren baitan …47
3.3.1.Bertsolaritzaren transmisioa: Tradizioaren pisua eta publikoaren eragina …48
3.3.2.Bat-batekotasunaren inertziak …51
3.3.3.Hierarkizazioa: Umore mota …52
3.3.4.Umorearen hiztegia …53

4.ANALISIA: SAKONEKO ELKARRIZKETAK ALETZEN …57
4.1.Umoreaz, oro har …57
4.2.Umore-sistemaz eta genero-sistemaz …67
4.3.Genero-sistemaren eta umore-sistemaren gurutzaketa bertsolaritzaren baitan …75

5.ONDORIOAK ETA AURRERA BEGIRAKOAK …101

Erreferentziazko bibliografia …103
Eranskina: Elkarrizketa sakonetarako gidoia …107