BDB Bertsolaritzaren datu-basea

Ikerketa lan honetan boterearekin harreman zuzena duten bi eremu, hau da, genero-sistema eta umore-sistema, gaur egungo bat-bateko bertsolaritzaren testuinguruaren baitan uztartzeko ahalegina egin dut. Iaz neuk burututako ikerlaneko ideia nagusiak aurrekaritzat hartu eta marko teoriko-analitiko orokorra Bertsolari Txapelketa Nagusiaren marko zehatzagora ekarri ondoren, bi izango dira ikerlan honek muinak: batetik, txapelketaren sistemako partaide ezberdinei (gai-jartzaile bat, parte hartu duten hiru bertsolari eta bi aditu) egindako elkarrizketekin hornitutako lan etnografikoa eta, bestetik, txapelketan zehar umorearekin lotuta sortutako bertsoaldi hautatuen analisia. Horrela, bertsolaritzaren baitan nagusi den umore hegemonikoaz gain beste umore mota bat(zuk) ere garatzen ari d(ir)ela defendituko dut datozen orriotan, umore mota hauek bereizteko zenbait gako azpimarratuz. Gainera, bereizketa honen zantzuek bertsolaritzaren gailurra den lau urtean behingo txapelketaren markoan zein forma/leku hartu duten aztertzen ahaleginduko naiz.

1. SARRERA ...6
1.1. Interesak ...6
1.2.I kerketa objektua ...7
1.3. Helburuak ...8
1.4. Hipotesiak ...8
1.5. Diseinu metodologikoa ...9
1.5.1. Elkarrizketa sakonak ...9
1.5.2. Bertsoaldien gaineko kasu azterketa ...10
2. AURREKARIAK ...12
2.1.Generoa, bertsolaritza eta umorea(k) ...12
2.2.Genero- sistemaz ...16
2.3. Umore- sistemaz ...21
2.3.1. Umorearen azterketarako proposamena ...22
2.3.1.a Umorea prozesu gisa ...22
2.3.1.b Umorea mediazio prozesu gisa ...23
2.3.2. Umorearen noranzkoak ...25
2.3.2.a Gotik behera ...25
2.3.2.b Behetik gora ...26
2.3.2.c Parez pare ...27
2.4.Genero sistemaren eta umore-sistemaren gurutzaketa bertsolaritzaren baitan ...28
2.4.1.Bertsolaritzaren transmisioa: Tradizioaren pisua eta publikoaren eragina ...29
2.4.2.Bat-batekotasunaren inertziak ...31
2.4.3.Hierarkizazioa: Umore mota ...32
2.4.4.Umorearen hiztegia ...34
3. MARKO TEORIKO- ANALITIKOA ...35
3.1. Bertsolari txapelketa nagusiaren historia laburra ...35
3.2. Gaur egungo txapelketaren garrantziaz ...44
3.3. Umorearen mugak txapelketan ...53
3.3.1. Azalari dagozkion mugak ...53
3.3.2. Mamiari dagozkion mugak ...56
4. ANALISIA ...61
4.1.Umoreaz, oro har ...61
4.2.Umore-sistemaz eta genero-sistemaz ...62
4.3.Umorea euskal kulturan ...68
4.4.Umorea bertsolaritzan ...70
4.5.Umorea txapelketan ...78
5. ONDORIOAK ETA AURRERA BEGIRAKOAK ...106
Erreferentziazko bibliografia ...110
Eranskina1: Elkarrizketa sakonetarako gidoia ...114
Eranskina2: Bertsoaldi hautatuak ...115