BDB Bertsolaritzaren datu-basea

HITZAURREA (Joseba Agirreazkuenaga) ......11
SARRERA ......15
1. Lanaren helburu eta ezaugarriak ...15
1.1. Liburuaren asmoa ...15
1.2. Azkuetaz orain arte idatzitakoa ...16
1.3. Liburuaren egitura ...17
1.4. Erabilitako iturriak ...18
1.5. Konbentzio formalak ...20
1.6. Gabeziak eta mugak ...22
1.7. Esker ona …24
2. Resurreccion Maria Azkue (1864-1951): biografia laburra ...27
2.1. Haurtzaroa Lekeition (1864-1878) . . ...27
2.2. Gaztaroa: ikasketa aldia (1878-1888) ...27
2.3. Bilboko euskara katedran (1888-1903) ...28
2.4. Europan zehar (1904-1909) ...31
2.5. Bilbon musika eta euskalaritza artean (1909-1919) ...32
2.6. Euskaltzaindian (1919-1936) …33
2.7. Gerra eta gerraostea (1936-1951) …35
3. Abiapuntua: intelektualitate ideia gako interpretatibo gisa ...37

I. PARTEA: AZKUEREN IDEOLOGIA ETA IDEALAK ...45
I.1. Azkueren euskal nazionalismoa …49
I.1.1. Militantzia politikoaren bilakaera ...49
a. Karlismotik integrismora (1888-1894) ...49
b. Militantzia abertzalea (1895-1900) ......53
c. Abertzalea, alderdi politikak eta «separatismo notak» ekidenez (1900-1918) ......58
d. Autonomismo antiseparatista (1918-1936) ...62
e. Azkue jeltzaleei keinuka ......67
I.1.2. Azkueren Euskal Herri eta euskalduntasun ideala ...75
a. Azkueren euskal lurraldetasun ideala . ...75
b. Azkueren euskalduntasun ideala ...88
c. Azkue eta euskal arraza ...91
d. Historiaren interpretazio abertzalearen onarpena ...100
e. Azkueren Euskal Herri politiko ideala ...103
f. Euskara hirian eta modernitatean ...109
g. Ideal nazionalaren pisua Azkuerengan ...125
I.2. Erromantizismoa eta positibismoa Azkuerengan ...133
I.2.1. Erromantizismoa ...133
a. Erromantizismoaren sorrera ......133
b. Erromantizismoa eta bere eragina Azkueren garaiko Espainian. 135
c. Erromantizismoa Euskal Herrian ...140
d. Erromantizismoa Azkuerengan . ...144
I.2.2. Positibismoa . ...151
I.2.3. Positibismo-erromantizismo dialektikak Azkuerengan ...160
a. Zientzia eta sorkuntza arteko muga lausoa ...160
b. Azkueren jarrera bikoiztasunak . ...162
c. Bilketa-sorkuntza dialektika ......163
d. Corpus-status dialektika ......165
e. Herrikoi-akademiko dialektika . ...166
f. Espezializatu-holistiko dialektika (I) .........167
g. Espezializatu-holistiko dialektika (II) . ...171
I.3. Azkue mundura begira ...173
I.3.1. Kosmopolitismoa ...173
a. Munduan bidaiari ...173
b. Euskal folklorearen adibidea ......175
c. Azkue eleanitza ...179
I.3.2. Azkue germanismo-andaluzismo artean . ...184
a. Azkue eta germanismoa ......184
b. Andaluzismoa: Azkueren kultur kontraeredua ...187
c. Errestaurazioko ohiko espainiartasuna eta kultura nazionala ...189
d. Errestaurazioko espainiartasun ereduari kritika ...195
I.4. Azkueren erlijiotasuna ...197
I.4.1. Fededun zorrotza ...197
I.4.2. Sobrenaturalerako joera ...203
I.4.3. Debozio partikularrak ...208
I.4.4. Korporatibismo erlijiosorako joera ...212
I.5. Azkue intelektuala . ...217
I.5.1. Intelektual modernoen definizioa . ...217
I.5.2. Intelektuala: kultur gizona, ez politikaria ...218
I.5.3. Dreyfus-en belaunaldia ......220
I.5.4. Kausaren alde desinteresatuki ...225
I.5.5. Intelektual gisa erabilitako bitartekoak politikan eragiteko ......229

II. PARTEA: AZKUEREN PROIEKTUAK ...233
II.1. Azkueren produkzioa datutan ......237
II.2. Folklore bilketa . ...241
II.3. Hiztegigintza ......249
II.3.1. Euskal hiztegien egoera XIX. mende amaieran ...249
II.3.2. Tours-eko hiztegia (1891-1906) ...250
II.3.3. Erdara-euskara hiztegia abiatu ezinik (1906-1919) ......256
II.3.4. Euskaltzaindiaren erdara-euskara hiztegi frustratua (1922-1949) 259
II.4. Gramatikagintza ...267
II.5. Onomastika ...271
II.5.1. Toponimo bilketa eta antroponimia .........271
II.5.2. Errotulazio publikoa eta neoeuskal toponimia ...272
II.6. Musikagintza ......285
II.6.1. Nazionalismo musikalen garaia ...285
II.6.2. Azkueren formazioa ......287
II.6.3. Azkueren musika arloko obra . ...290
II.7. Literatura ......299
II.7.1. Euskara eta nobela XIX. mendean ......299
II.7.2. Bein da betiko eta Euskalzale plataforma (1893-1899) ...301
II.7.3. Ardi galdua eta Latsibi (1918-1936) .........303
II.7.4. Azkueren nobelen xede eta mugak ......305
II.8. Hezkuntza proiektuak ......311
II.8.1. Haur hezkuntza asmoak ...311
a. Estatuen nazionalizazioa eskolen bidez ...311
b. Azkueren lehen ikastetxeak (1890-1906) ......314
c. Euskal ikastetxea Zurtzaingoan (1909) ...322
d. Diskurtso teorikoak euskal hezkuntzaren alde eta kontra
(1916-1919) ......324
e. Euskaltzainditik euskal eskolen alde (1919-1936) ...330
II.8.2. Seminarioan euskarazko hezkuntza .........344
II.8.3. Institutuetan euskara katedrak . ...353
II.8.4. Euskal unibertsitatea ...362
a. Euskal unibertsitatearen aldeko lehen eskariak (1898-1918) 362
b. Euskal unibertsitatearen esperoan (1919-1937) ...366
c. Euskalaritza ikasketak lehen frankismopean (1940-1951). . 370
II.9. Euskara idatziaren normatibizazioa: azkueratik gipuzkera osotura 375
II.10. Aldizkariak eta euskal kazetaritza proiektuak ......387
II.10.1. Kazetaritza eta euskara XIX. mendean ...387
II.10.2. Azkueren lehen saioak (1888-1893) . ...390
II.10.3. Euskarazko artikulu politikoak Sabino Aranaren aldizkarietan (1893-1903) ...392
II.10.4. Euskara Euskalerria elkartekoen astekarian (1896-1906) . . ...393
II.10.5. Azkueren euskarazko lehen astekaria: Euskalzale (1897-1899). 394
II.10.6. Azkueren eta Bustintzaren astekaria: Ibaizabal (1903-1904). . 399
II.10.7. Azkueren aldizkari proiektuak izozturik (1904-1919) ...403
II.10.8. Sabindarren ordua: ‘Kirikiño’ eta Euzko-Deya (1906-1923) ...405
II.10.9. Euskaltzaindia euskarazko egunkari asmotik euskal prentsa babestera (1919-1936) ...413

III. PARTEA: AZKUEREN BOTERE-PLATAFORMAK, KATEDRATIK EUSKALTZAINDIRA (1888-1936) ...421
III.1. Plataforma ez-akademikoak: Katedra, Euskaldun Biltokia eta beste (1888-1920) ...425
III.1.1. Bizkaiko Diputazioaren euskara katedra (1888-1920) ...425
III.1.2. Euskaldun Biltokia (1896-1900) ...433
III.1.3. Euskalzaleen Biltzarrerantz (1901-1902) ...437
III.2. Euskal Akademia: proiektuen aurreneko garaia (1891-1900) ......441
III.2.1. Lehen hurbilpenak (1891-1899) ...441
III.2.2. Abadia anderearen euskal akademia .........451
III.3. Hendaia-Hondarribietako kongresua (1900-1902) ...455
III.3.1. Hendaia eta Hondarribiko kongresuaren bertsio kanonikoa. . 455
III.3.2. Zalbideren bertsioa ......456
III.3.3. Hendaia-Hondarribiko kongresua berrirakurtzen ...459
III.3.4. Hendaia-Hondarribiaz ondorioa ...479
III.4. Euskal Akademia: proiektuen bigarren garaia (1904-1917) ...483
III.4.1. Euskal akademia saioak Tours-eko hiztegiaren garaian (1904-1906) ......483
III.4.2. Zurtzaingoa (1909) ......485
III.4.3. Euskal Akademia sortzeko asmoak (1913-1914) ...490
III.4.4. Euskal-Esnalearen akordio ortografiko saioa (1917) ...497
III.5. Akademiaren sorrera Bilbo, Oñati eta Donostia artean (1918-1919) 509
III.5.1. Akademiaren sorrera proposamena eta Oñatiko kongresuaren aurrekariak (1918) ......509
III.5.2. Broussainen iritziak Oñatiko kongresu aitzinean (1918.VIII). 512
III.5.3. Oñatiko kongresua (1918.IX) . ...515
III.5.4. Oñatitik Donostiara: hautagaiengatiko lehian (1918-1919). . 520
III.5.5. Hamabi akademikoen izendapena (1919) ...528
III.6. Euskaltzainditik (1919-1936) ......533
III.6.1. Akademiaren eraketa lehen urtean (1919.X-1919.XII) ......533
III.6.2. ‘Kirikiño’ Akademia sortuberriaren aurka (1919 .IX-1919.XII) 539
III.6.3. Akademiaren lehen erabakia (1920.I) ...562
III.6.4. Jeltzaleen zatiketa Akademiaren lehen pausoen aurrean (1920.I-1920.III) ...563
III.6.5. Plataforma herrena: Euskaltzaindia nahi eta ezinean (1920-1923) 577
III.6.6. Primo de Riveraren diktadura hasiera (1923) ...590
III.6.7. Sabindar gotorrak berriro erasoan: izendegiaren afera eta beste (1930-1936) ...596
IV. PARTEA: ONDORIOAK ......611
IV.1. Azkue aurreko garaia: euskarazko kulturaren egoera ......613
IV.2. Herri kultura nazional bihurtzeko saioa ......615
IV.3. Intelektualen sorrera Euskal Herrian . ...622
IV.4. Balantzea: Azkueren ametsa eta errealitatea . ...628

V. PARTEA: ITURRIAK ETA BIOBLIOGRAFIA . ...633
V.1. Iturri artxibistiko eta hemerografikoak ...635
V.1.1. Artxiboak eta Bibliotekak ...635
V.1.2. Kontsultaturiko publikazio periodikoak ...636
V.2. Bibliografia .........637
V.2.1. Azkuek ekoitzitako bibliografia ...637
V.2.2. Bibliografia orokorra ...643